Profil naukowy Wydawnictwa Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku

Jako muzeum o profilu historyczno-technicznym, NMM w centrum zainteresowań stawia historię żeglugi, portów oraz budownictwa okrętowego (w tym szkutnictwa), a także zagadnienia związane z etnologią morską, oceanografią, sztuką marynistyczną i wychowaniem morskim.

NMM jest pionierem archeologicznych badań podwodnych w Polsce. Naukowe opracowania zabytków archeologicznych spotkały się z dużym zainteresowaniem odbiorców w kraju i za granicą. Całościowe monografie wraków badanych przez NMM, opublikowane w języku polskim i angielskim, zgłaszane do konkursu na najważniejsze wydarzenie muzealne roku „Sybilla”, otrzymywały nagrody i wyróżnienia w kategorii „Projekty naukowo-badawcze”.

Kolejną dziedziną, w której NMM stało się placówką wiodącą w kraju, jest konserwacja zabytków archeologicznych pochodzących ze środowiska wodnego. Nasi specjaliści w ramach poszczególnych projektów współpracują z renomowanymi ośrodkami naukowo-badawczymi na całym świecie.

KotwicaDziałalność wydawnicza była jednym z priorytetów NMM od momentu jego powołania w 1960 roku. Już w 1963 roku tomem „Zabytki szkutnictwa skandynawskiego” Przemysława Smolarka zainicjowana została seria „Prace Muzeum Morskiego w Gdańsku”. Wydawane są w niej monografie naukowe, a jej tematyka obraca się głównie wokół historii budownictwa okrętowego, szkutnictwa i żeglugi. Wśród autorów serii znajdziemy nazwiska zarówno uznanych w swojej dziedzinie autorytetów (Jerzy Miciński, Jerzy Trzoska, Witold Arkuszewski, Zdzisław Batorowicz, Przemysław Smolarek, Jerzy Litwin, Adam Reszka), jak i młodych naukowców, publikujących w tej serii swoje rozprawy doktorskie (Waldemar Ossowski, Monika Jankiewicz-Brzostowska, Robert Domżał).

KotwicaSeria „Studia i Materiały Narodowego Muzeum Morskiego” zawiera materiały będące efektem pracy naukowej nad przygotowaniem wystaw (podseria „Wystawy”) oraz artykuły z sesji, seminariów i konferencji naukowych, organizowanych lub współorganizowanych przez NMM (podseria „Materiały źródłowe”). Znajdziemy tu materiały dotyczące szeroko pojętej historii statków-muzeów, których armatorem jest NMM – „Daru Pomorza” i „Sołdka” oraz artykuły pokonferencyjne z Konferencji Polskiego Muzealnictwa Morskiego i Rzecznego.

KotwicaW serii „Badania Archeologiczne Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku” ukazują się monografie wraków badanych przez NMM. Rozpoczynający ją tom „The General Carleton Shipwreck, 1785 / Wrak statku General Carleton, 1785″ zawiera opracowania naukowców polskich, brytyjskich i amerykańskich. „The Coppership. A Medieval Shipwreck and Its Cargo / Miedziowiec. Wrak średniowiecznego statku i jego ładunek” to efekt współpracy naukowców z NMM, Uniwersytetu Gdańskiego, Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, Akademii Górniczo-Hutniczej i Państwowego Instytutu Geologicznego. Tom „De Jonge Seerp. Wrak niderlandzkiego statku z końca XVIII wieku” wydany został na podstawie pracy doktorskiej zatrudnionego w NMM archeologa podwodnego.

KotwicaPrace naukowe wydawane są także poza seriami. Wśród nich znajdują się publikacje w j. angielskim, powstałe w wyniku międzynarodowych konferencji, jakie odbyły się w NMM, m.in. dwóch sympozjów ISBSA:

Down the River to the Sea. Proceedings of the 8th International Symposium on Boat and Ship Archaeology, ed. J. Litwin, Gdańsk 2000.

Baltic and Beyond: Change and Continuity in Shipbuilding. Proceedings of the 14th International Symposium on Boat and Ship Archaeology, eds W. Ossowski, J. Litwin, Gdańsk 2015.

KotwicaCharakter popularnonaukowy ma seria „Publikacje Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku”. W jej ramach ukazują się podserie: „Informatory, katalogi i przewodniki” (obejmuje katalogi wystaw i przewodniki po oddziałach i obiektach, a także krótkie opracowania monograficzne, np. wraków statków eksplorowanych przez NMM) oraz „Katalogi zbiorów i inwentarze”.