Opis
Katalog wystawy czasowej pt. „Marian Mokwa. Kolekcja zgromadzona w Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku” przedstawia zróżnicowany, liczący 36 obrazów, zbiór dzieł artysty uznawanego za największego polskiego marynistę – Mariana Mokwy – zgromadzony w ciągu 60 lat działalności naszego Muzeum.
Wśród prezentowanych dzieł po raz pierwszy od ponad 80 lat pokazana została publiczności monumentalna „Bitwa pod Oliwą w 1627 roku” z cyklu „Apoteoza Polski Morskiej”, znanego też pod tytułem „Polska na morzu wczoraj i dziś”. Obraz ten, odrestaurowany przez prof. Dariusza Markowskiego – cenionego konserwatora i kierownika Zakładu Konserwacji-Restauracji Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu – do niedawna uważany był za zniszczony przez Niemców w 1939 r. podczas plądrowania Galerii Morskiej w Gdyni. Z tego samego cyklu pochodzi również, darowany do Muzeum przez PLO, obraz „M.s. Piłsudski”, który po wojnie został przemalowany tak, by przedstawiał statek m.s. „Batory”. Kiedy po kilkunastu latach obraz przekazano do konserwacji, odzyskał pierwotny wygląd i pod koniec lat osiemdziesiątych znalazł się na pierwszej ekspozycji stałej w budynkach Spichlerzy na Ołowiance. W latach dwudziestych namalowany został obraz „Łodzie na plaży”, który, choć formalnie stanowi realistyczne studium martwej natury skomponowanej z elementów wyposażenia łodzi rybackiej, dzięki wyrafinowanej kolorystyce i szczególnej atmosferze nabiera tajemniczej, symbolicznej wymowy.
Z dzieł powojennych wystawione zostały m.in. dwa obrazy przedstawiające statki będące obecnie oddziałami Muzeum: „Wodowanie Sołdka” z 1948 r. i „Pod pełnymi żaglami” – obraz z lat 1970-tych przedstawiający „Dar Pomorza” wychodzący z portu w Gdyni. Ważny epizod powojennych morskich dziejów Polski przypomina obraz „Prace w porcie”, ukazujący rozbiórkę wraka pancernika „Gneisenau” zatopionego u wejścia do portu w Gdyni przez wycofujące się wojska niemieckie. Na wystawie obejrzeć można także obraz przedstawiający pierwszy okręt szkolny polskiej Marynarki Wojennej ORP „Iskra”, darowany Muzeum przez Towarzystwo Przyjaciół NMM w sześćdziesiątą rocznicę utworzenia naszej instytucji. Obok dzieł o charakterze narracyjnym oraz wizerunków statków i okrętów wśród prezentowanych prac znajdują się obrazy i akwarele, przedstawiające wyjątkowość barw i klimatu polskiego wybrzeża oraz chmurne piękno Bałtyku, dla zobrazowania którego Mokwa wypracował swoiste i niepowtarzalne środki malarskiego wyrazu.
Tekst: Monika Jankiewicz-Brzostowska, Dział Sztuki Marynistycznej