Marynarski five o’clock. Marynarze z okrętów zagranicznych bander i ich wojaże po Polsce

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku, 09.07.2025 – 01.03.2026

Jak smakowało popołudnie w Gdyni spędzone przez marynarzy z drugiego końca świata? Jakie emocje towarzyszyły spotkaniom na pokładach okrętów i poza nimi? Które bandery najczęściej można było zobaczyć w gdyńskim porcie, zarówno w dwudziestoleciu międzywojennym, jak i w latach powojennych? Wystawa „Marynarski five o’clock. Marynarze z okrętów zagranicznych bander i ich wojaże po Polsce” to niecodzienna okazja, by zanurzyć się w świat międzykulturowych spotkań, dyplomacji, a także zwykłej, ludzkiej ciekawości. Ekspozycja jest wspólnym przedsięwzięciem Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni i Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

Zagraniczne okręty w gdyńskim porcie, rzesze entuzjastów odwiedzających ich pokłady oraz marynarze w niecodziennych mundurach są dla współczesnego Trójmiasta elementami równie charakterystycznymi, jak stoczniowe żurawie, czy wysunięte w morze mola. O tym, że historia wizyt tych szczególnych gości rozpoczęła się niemal dokładnie 100 lat temu i kształtowała się przez kolejne dekady, można przekonać zwiedzając wystawę czasową otwartą w głównej siedzibie Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku. To fotograficzna podróż od lat 20. XX w. aż po rok 1989, to uwieczniona na kliszy wędrówka przez obyczaje związane z ceremoniałem morskim, starannie zaplanowane i realizowane programy wizyt, ale również mniej formalne spotkania, zwiedzanie i atrakcje w czasie wolnym zagranicznych marynarzy.

Prezentowane na wystawie fotografie są nie tylko intrygującą dokumentacją wizyt załóg zagranicznych okrętów w Gdyni i innych polskich miastach, ale również niezwykle atrakcyjnym wizualnie materiałem fotoreporterskim. Ukazując różnorodne sceny, od oficjalnych wydarzeń i uroczystości, po niezobowiązujące spacery ulicami Gdańska, Gdyni i Sopotu, stanowią unikatowy zapis chwil, które nie zawsze przewidywał protokół, a które  trafiały prosto w obiektywy aparatów. To również historia o tym, jak morze łączyło narody – zarówno w okresie międzywojennym, jak i po 1945 r., gdy relacje międzynarodowe nabrały nowego wymiaru. Wystawa odsłania rolę Marynarki Wojennej jako narzędzia dyplomacji, a jednocześnie daje wgląd w mniej znane aspekty wizyt – wzajemną fascynację lokalną i zagraniczną kulturą, ciekawość codziennego życia i spontaniczne momenty.

Fotografie pochodzą ze zbiorów: Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, Narodowego Archiwum Cyfrowego oraz Archiwum Państwowego w Gdańsku Oddział w Gdyni.

Plakat promujący wystawę „Marynarski five o’clock. Marynarze z okrętów zagranicznych bander i ich wojaże po Polsce. Autor Barbara Wojczuk-Krystek


Wydarzenia towarzyszące! Polecamy oprowadzanie kuratorskie po wystawie w ramach wydarzenia: Gwizdek Niepodległości. Rodzinne warsztaty z historią, sztuką i ceremoniałem morskim. Więcej TUTAJ


Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku

Pomysł, koncepcja merytoryczna, scenariusz: dr Jan Tymiński

Nadzór merytoryczny: dr Marcin Westphal

Projekt aranżacji: Barbara Wojczuk-Krystek, Hanna Borkowska

Identyfikacja wizualna: Barbara Wojczuk-Krystek

Koordynacja: Hanna Borkowska, Bartłomiej Garba

Animacja kalendarium: Patryk Herdzik

Korekta tekstów: Anna Ciemińska

Realizacja techniczna: Patryk Herdzik, Marek Jaroszewski, Jan Kosior, Wiesław Sowiński, Arkadiusz Szklar, Janusz Węglicki, Maciej Zimakowski

Współpraca: Piotr Dziewanowski, Monika Golenko, Łukasz Grygiel, Beata Jakimowicz, Marek Jankowski, Sylwia Paszko, Irena Rodzik, Brygida Sonnack, Natalia Tomasik, Andrzej Truszkowski

Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni

Kwerendy zdjęciowe: Jacek Waryszak, Adam Jarski

Nadzór merytoryczny: Oskar Myszor, dr Marcin Kłodziński

Współpraca: Wirginia Węglińska, Monika Mucha

Przekład na język angielski: Magdalena Łutek, Hanna Borkowska
Realizacja wydruków: Digital Design, MAT 95
Patronat medialny: Radio Gdańsk S.A., Trójmiasto.pl