W Spichlerzach na Ołowiance w Gdańsku odbył się wernisaż wystawy „Nowy wspaniały świat. Marynistyka czasów PRL w zbiorach Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku”. Ekspozycja prezentuje twórczość wybitnych polskich artystów, m.in. Kazimierza Śramkiewicza, Władysława Lama i Edwarda Dwurnika. W wydarzeniu wzięło udział wielu znamienitych gości, w tym przedstawiciele Towarzystwa Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego na czele z prezesem, dr. Fryderykiem Tomalą. Obecny był również prof. Andrzej Śramkiewicz, wykładowca Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, syn artysty Kazimierza Śramkiewicza.
„Kolekcja, z której możemy być dumni”
Podczas wernisażu Szymon Kulas, p.o. Dyrektora Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, podkreślił znaczenie wystawy w kontekście zachowania dziedzictwa artystycznego okresu PRL oraz jego wpływu na rozwój marynistyki w Polsce. – Prezentowane dzieła nie tylko oddają ducha tamtych czasów, ale również dokumentują ewolucję sztuki marynistycznej, która odzwierciedlała zmieniającą się sytuację polityczną, gospodarczą i społeczną kraju. To kolekcja, z której możemy być dumni” – podkreślił Szymon Kulas. Inspirację dla tytułu wystawy stanowiła powieść Aldousa Huxleya „Nowy wspaniały świat”, która była krytyką konsumpcyjnego społeczeństwa ery industrialnej i jednocześnie wizją społeczeństwa zdominowanego przez kolektywizację i represje wobec indywidualizmu. Sztuka PRL-u, będąc tworzona w atmosferze odgórnie narzucanych wytycznych, zmuszała artystów do adaptacji i eksperymentowania – ten fascynujący proces został wyraźnie uwidoczniony w zaprezentowanych pracach.
Wystawa podzielona na trzy części
Pierwsza część, obejmująca lata 1945-1955, ukazuje prace nawiązujące do socrealizmu, takie jak „Portret przodownicy pracy ob. Hauptówny Elżbiety” Heleny Żyrmont-Korklińskiej. Kolejna sekcja, poświęcona okresowi od 1956 do 1970 roku, ukazuje twórczość po „odwilży” i uwzględnia wpływ zachodnich trendów, takich jak abstrakcjonizm. Ostatnia część wystawy koncentruje się na latach 1971-1989 i odzwierciedla zmiany gospodarcze, społeczne oraz narodziny ruchu „Solidarność”, zwieńczone symbolicznie obrazem Edwarda Dwurnika przedstawiającym robotnika stoczniowego – ikonę walki o wolność. – Oprócz dzieł twórców związanych z gdańską Akademią Sztuk Pięknych, goście mogą zobaczyć także prace Marka Żuławskiego i Michała Leszczyńskiego-Lestera, którzy tworzyli na emigracji. Obrazy te stanowiły interesujący kontrapunkt wobec prac powstałych w warunkach PRL-owskiej kontroli artystycznej – podkreślała dr Monika Jankiewicz-Brzostowska, kuratorka wystawy z Działu Sztuki Marynistycznej. Wystawa powstała dzięki finansowemu wsparciu Towarzystwa Przyjaciół NMM. Ekspozycja będzie dostępna dla zwiedzających do połowy 2025 roku. Więcej tutaj.
