14 października 2024 r. odbyło się wyjazdowe posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu Senatu RP, którego celem była dyskusja na temat współczesnych wyzwań, przed jakimi stoją muzea oraz wizyty studyjne w kluczowych placówkach kulturalnych Pomorza. W spotkaniu udział wzięli m.in.: Marszałek Senatu RP Małgorzata Kidawa-Błońska, przewodniczący komisji Jerzy Federowicz oraz Andrzej Wyrobiec, podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Gospodarzem wydarzenia był Szymon Kulas, p.o. dyrektora Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.
Narodowe Muzeum Morskie jako strażnik dziedzictwa morskiego
Posiedzenie rozpoczęło się wizytą studyjną w zabytkowym gdańskim Żurawiu, będącym oddziałem Narodowego Muzeum Morskiego. Uczestnicy mieli okazję zapoznać się z działalnością tego unikatowego obiektu, jednego z najstarszych zachowanych dźwigów portowych w Europie, który od lat przyciąga turystów i miłośników historii morskiej z całego świata. Po wystawie gości oprowadziła Jadwiga Klim z Działu Historii Żeglugi Śródlądowej, jedna z osób odpowiedzialnych za organizację nowej ekspozycji stałej w Żurawiu. Podczas wizyty komisja miała możliwość zapoznania się z bogatą ofertą edukacyjną i muzealną placówki, która łączy tradycję z nowoczesnością, prezentując szeroki przekrój kultury morskiej. Była to także okazja do rozmów na temat roli, jaką tego typu instytucje odgrywają w zachowaniu dziedzictwa narodowego oraz w promocji historii Polski na arenie międzynarodowej.
Debata o współczesnych muzeach
Głównym punktem posiedzenia komisji była wizyta w Ośrodku Kultury Morskiej, gdzie odbyła się kilkugodzinna dyskusja pod hasłem: „Jakie powinny być współczesne muzea?”. – Muzea w Polsce od momentu wejścia do Unii Europejskiej zyskały silny impuls rozwojowy. Nasze muzeum również zaczęło się dynamicznie rozwijać. Znajdujemy się w budynku zrealizowanym w 2012 roku dzięki funduszom zewnętrznym. Staramy się łączyć nowoczesne metody prezentacji, które przyciągają młodszą publiczność, z tradycyjnymi rozwiązaniami, w których zabytki odgrywają kluczową rolę. Uważam, że połączenie interaktywnej formy prezentacji kultury z szacunkiem dla tradycji jest kluczem do sukcesu naszego muzeum – mówił Szymon Kulas – p.o. dyrektora Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku. Uczestnicy, w tym senatorowie oraz zaproszeni goście, dyskutowali o kierunkach rozwoju polskich muzeów, ich finansowaniu, roli technologii w nowoczesnych wystawach oraz o konieczności zwiększenia dostępności placówek kulturalnych dla różnych grup społecznych. – Odwiedzamy miejsca, o których chcemy rozmawiać. Tutaj, na Pomorzu – w Gdańsku i w Łebie – możemy zobaczyć nowoczesne, bardzo interesujące muzea, które prezentują nowy sposób myślenia. Jeśli mówimy o edukacji i o kształceniu społeczeństwa w zakresie wiedzy historycznej oraz obywatelskiej, a także o rozwijaniu umiejętności korzystania z kultury i sztuki, to muzea odgrywają w tym procesie niezwykle ważną rolę – mówiła Małgorzata Kidawa – Błońska, Marszałek Senatu RP. Podkreślono również znaczenie regionalnych instytucji kultury i ich wkład w rozwój lokalnych społeczności. – W Polsce mamy dzisiaj 1043 muzea (…), a ponad 60 z nich resort kultury prowadzi lub współprowadzi z samorządami województw. To jest obszar największego zainteresowania i największej troski ministra kultury, bo poprzez to, jak pokazujemy historię, jaka jest narracja historyczna, kształcimy przyszłe pokolenia i myślimy o naszej pamięci – dodał Andrzej Wyrobiec, podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wagę spotkania podkreślił przewodniczący komisji kultury senator Jerzy Fedorowicz, który zauważył, że Gdańsk jest miastem bogatym w historię i kulturę i ma do zaoferowania wiele w warstwie nie tylko narracyjnej, ale także ekspozycyjnej. Dlatego cieszy fakt, że pierwsze posiedzenie wyjazdowe Komisji Kultury i Środków Przekazu może odbywać się w gościnnych wnętrzach Ośrodka Kultury Morskiej – oddziału Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.
Wizyta w Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie
Kolejny punktem posiedzenia komisji była wizyta studyjna w Łebie, gdzie trwa budowa Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego. Nowoczesna placówka, która powstaje przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ma na celu prezentowanie dziedzictwa archeologii podwodnej, w tym znalezisk z dna Morza Bałtyckiego, a także historii rybołówstwa w regionie. Pomysł budowy muzeum spotkał się z dużym zainteresowaniem senatorów, którzy podkreślali jego potencjał jako przyszłej atrakcji turystycznej i ważnego ośrodka badawczego. Wyjazdowe posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu Senatu RP zakończyło uroczyste otwarcie wystawy „35 lat Odrodzonego Senatu” w Bibliotece Miejskiej w Łebie. Wystawa upamiętnia trzy dekady działalności Senatu RP od czasu jego reaktywacji w 1989 roku. Była to okazja do wymiany myśli i rozmów na temat roli Senatu w kształtowaniu współczesnej Polski.
Budowa oddziału Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku – Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie jest dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z budżetu państwa oraz z Funduszu Promocji Kultury.
