„W toni i… Na bursztynowym brzegu”. Zakończenie wakacji z dwiema niezwykłymi wystawami – wydarzenia, Spichlerze

Dwa z pozoru odległe światy: inżynieria podwodna i malarstwo. Dwie całkowicie odmienne ekspozycje muzealne – jedna traktująca o rodzimej myśli technicznej w służbie eksploracji morskich głębin, druga prezentująca wyjątkowe prace jednego z najwybitniejszych polskich marynistów. Ich wspólnym tematem jest morze, z jednej strony jako obszar badawczy, z drugiej będące źródłem zdumiewającej różnorodności form, barw i nastrojów. Zapraszamy już 2 września 2023, w godzinach 12:00-14:00, na nietypowe, podwójne oprowadzanie kuratorskie po dwóch wystawach czasowych w Spichlerzach na Ołowiance: „W toni. Polskie pojazdy podwodne ze zbiorów NMM w Gdańsku” i „Na bursztynowym brzegu. Mariny Włodzimierza Nałęcza”.

Ciekawość podwodnego świata

Morza i oceany zajmują 71% powierzchni kuli ziemskiej. Nic więc dziwnego, że nurkowanie towarzyszy ludzkości od początku jej istnienia. Pod wodą zdobywano pożywienie, poławiano perły, odkrywano zatopione skarby, naprawiano albo zatapiano statki, zaspokajano chęć poznania. Zainteresowanie światem podwodnym nie ominęło Polaków, którzy nurkowali w celach badawczych już w XIX w. Produkcję sprzętu nurkowego rozpoczęto w Polsce w latach sześćdziesiątych XX w., wcześniej naukowcy używali wyposażenia kupowanego w Europie Zachodniej. Brak funduszy uniemożliwiał instytutom badawczym kupno za granicą pojazdów podwodnych, jednak dzięki inicjatywie, pasji i pomysłowości nurków-konstruktorów, mimo problemów z dostępem do materiałów i technologii, zaczęto budować je w kraju. Te, które prezentujemy na wystawie „W toni…”, powstały w latach 1972 – 1993. Wśród nich podziwiać możecie m.in. statek głębinowy „Grześ”, akwaplan „Manta 2”, akwaplan nurka i fotografa Lecha Nowicza, pojazd głębinowy „Koral AT” oraz dwa holonury, czyli ciągniki dla płetwonurków. Niekwestionowanymi gwiazdami kolekcji są „Delfin” i „Delfin II” – pojazdy przywodzące na myśl słynną żółtą łódź podwodną, skonstruowane w latach 1972-73 przez Antoniego Dębskiego, polskiego nurka i mechanika okrętowego. W sobotę 2 września o godzinie 12:00 po tej unikatowej ekspozycji oprowadzać będzie Wojciech Joński, kierownik Działu Oceanografii NMM.

Nieszablonowy artysta i jego wielowymiarowe spojrzenie na morze

Po zakończeniu zwiedzania „W toni…”, o godzinie 13:00 zapraszamy na oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Na bursztynowym brzegu…”, które poprowadzi Zuzanna Mikołajek-Kiełb, adiunkt w Dziale Sztuki Marynistycznej NMM. Ekspozycja ta jest szczególna z co najmniej dwóch powodów. Obok zbiorów własnych NMM i innych muzeów na wystawie można zobaczyć nie pokazywane na co dzień prace artysty, udostępnione przez indywidualnych kolekcjonerów z całej Polski. Dzięki nim ekspozycja przywraca możliwie najpełniejszy obraz marynistycznej spuścizny Włodzimierza Nałęcza, tragicznie spustoszonej podczas II wojny światowej. Wyjątkowość samego artysty to drugi powód, dla którego warto wnikliwie spojrzeć jego prace. Jako jeden z nielicznych polskich malarzy przełomu XIX i XX w. tworzył pejzaże ukazujące północ Europy: jego obrazy, stanowiące reminiscencje podróży za koło podbiegunowe, intrygują niezwykłą, mroczną kolorystyką i tajemniczym klimatem. Na wystawie pokazane są między innymi krajobrazy z norweskimi fiordami oraz szczególnie nastrojowy pejzaż ukazujący skute lodem morze wokół Spitsbergenu. Zdecydowaną dominantę na ekspozycji stanowią jednak pogodne widoki wybrzeża Bałtyku w Jastrzębiej Górze i okolicach oraz czyste pejzaże morskie. Odrębną grupę tworzą prace na papierze, poświęcone dziejom floty wojennej I Rzeczpospolitej, a wśród nich akwaforta wzorowaną na olejnym obrazie Nałęcza przedstawiającym „Bitwę pod Oliwą”. Oprowadzanie kuratorskie po wystawie w sobotę 2 września będzie jednocześnie jej finisażem – ekspozycja potrwa już tylko do niedzieli 3 września 2023.

Bilety na oprowadzanie będą do nabycia w kasie Spichlerzy na Ołowiance bezpośrednio przed wydarzeniem. Dostępne są następujące bilety:

• Normalny 10 zł, ulgowy 8 zł – wyłącznie na zwiedzanie wystaw czasowych
• Normalny 15 zł, ulgowy 10 zł – zwiedzanie wystaw czasowych + wystawa stała

Pierwsza część oprowadzania – wystawa „W toni…” – odbędzie się o godzinie 12:00 na parterze Spichlerzy, druga część – wystawa „Na bursztynowym brzegu…” – rozpocznie się o godzinie 13:00 na trzecim piętrze oddziału.

Wśród uczestników zwiedzania zostaną rozlosowane upominki związane z wystawami.

„W toni. Polskie pojazdy podwodne ze zbiorów NMM w Gdańsku”
„Na bursztynowym brzegu. Mariny Włodzimierza Nałęcza”