Pasja, determinacja i pomysłowość. Wystawa oddająca hołd nurkom-konstruktorom już dostępna!

Wernisaż wystawy „W toni. Polskie pojazdy podwodne ze zbiorów NMM w Gdańsku” spotkał się z ogromnym zainteresowaniem miłośników historii i technologii morskiej. Obecni na premierze mogli z bliska zobaczyć i dotknąć unikatowe pojazdy służące do prac podwodnych, zbudowane w latach 1972 – 1993. W wydarzeniu udział wzięli również ich konstruktorzy, którzy opowiedzieli o trudach, ale i o satysfakcji związanej z osobistym wkładem w rozwój polskiej myśli technicznej w okresie PRL i w pierwszych latach po transformacji ustrojowej.

Wernisaż z udziałem przedstawiciela rządu

Gościem honorowym uroczystej prezentacji wystawy był Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr hab. Piotr Gliński. – Wystawa prezentuje konstrukcje prototypowe, unikalne, powstałe w większości w jednym egzemplarzu dzięki pasji i pomysłowości konstruktorów w czasach braku technologii i materiałów. To wystawa związana z morzem, ale także z historią polskiej batynautyki. Gratuluję profesjonalnego podejścia do tematu – mówił Piotr Gliński. Wiceprezes Rady Ministrów pochwalił również aktywność pracowników Narodowego Muzeum Morskiego. – To instytucja szalenie ważna i profesjonalna niosąca etos morza i wszystkich relacji pomiędzy Polską a morzem. Cechą charakterystyczną muzeum jest wieloaspektowość. To placówka bardzo perspektywiczna i rozwojowa – podkreślał Piotr Gliński.

Wystawa, która budzi wyobraźnię

W głównej siedzibie NMM prezentowanych jest osiem różnego rodzaju pojazdów podwodnych. Ekspozycję rozpoczynają trzy holowane pojazdy załogowe do obserwacji sieci rybackich: Delfin i Delfin II autorstwa Antoniego Dębskiego, statek głębinowy LTS 7 Grześ, wspólny projekt prof. dr. hab. inż. Lecha Rowińskiego i Mieczysława Sompolskiego. Eksponowane są również dwa akwaplany. Pierwszy, to Manta 2, rekonstrukcja autorstwa Wojciech Tylaka z firmy „Hydronautic”, wykonana w konsultacji z Kariną Kowalską i Joanną Lipską z Muzeum Nurkowania w Warszawie. Manta 2 to konstrukcja Jerzego Janczukowicza i jego kolegów z Gdańskiego Klubu Płetwonurków Rekin. Służył on do przeglądów roślinności podwodnej. Drugi akwaplan, wykorzystywany do poszukiwań wraków, to dzieło Lecha Nowicza, długoletniego pracownika NMM. Wystawę uzupełniają bezzałogowy, zdalnie sterowany pojazd podwodny Koral AT, element systemu telewizji podwodnej  i dwa holonury, ciągniki płetwonurków zbudowane na Politechnice Gdańskiej. – Dzięki nim polscy naukowcy, przede wszystkim z Morskiego Instytutu Rybackiego w Gdyni, mogli prowadzić podwodne obserwacje biologii, geologii morza i rybołówstwa – mówi Wojciech Joński, kurator wystawy.

Sięgając pamięcią do początków

Wystawę wzbogacają prezentacje 3D wszystkich prezentowanych zabytków oraz etiuda złożona z fragmentów filmu „Tajemnica U-Boota”, o udziale Delfina II w poszukiwaniach niemieckiego okrętu podwodnego, zrealizowanego przez Telewizję Polską i materiałów filmowych ze zbiorów prof. Lecha Rowińskiego przedstawiających testy Korala AT i holonura. – Z jednej strony to miłe, a z drugiej przerażające, że przychodzi się oglądać własny twór jako eksponat muzealny – mówił podczas wernisażu prof. Lech Rowiński. – W czasach studenckich pracowaliśmy nad technologiami potrzebnymi do budowy tych obiektów. To był żmudny i stały proces. Nie można było oczekiwać, że  wymyślimy coś w ostatniej chwili. Swoje pomysły i wizje realizowaliśmy praktycznie od zera. To były trudne czasy, ale zarazem piękne, bo cały czas czegoś doświadczaliśmy, a potem mogliśmy wprowadzać w życie – mówił Lech Rowiński.

Wystawę zorganizowaną przez Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku można podziwiać w głównej siedzibie na Ołowiance. Równocześnie do nabycia jest katalog  prezentujący między innymi wybrane przykłady podwodnych prac naukowych prowadzonych w latach 1954 – 1993, przy pomocy specjalistycznego sprzętu oraz powstałych w tym czasie pojazdów podwodnych rodzimej konstrukcji. Wystawa dostępna jest do 3 marca 2024 r.