Podsumowanie 5. edycji seminarium „Konserwacja obiektów metalowych i łączonych”
W dniach 19-20 października 2022 r. odbyła się 5. edycja seminarium „Konserwacja obiektów metalowych i łączonych”, już po raz trzeci zorganizowana wspólnie przez Muzeum Narodowe w Gdańsku i Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku. Pierwszy dzień seminarium został zrealizowany w Ośrodku Kultury Morskiej, oddziale NMM, natomiast drugiego dnia uczestnicy spotkali się w NOMUS-ie, dziale Muzeum Narodowego.
Interdyscyplinarna platforma wymiany wiedzy i doświadczeń
Idea zorganizowania wydarzenia zrodziła się po raz pierwszy w 2013 r., dzięki wspólnym wysiłkom Cati Viegas Wesołowskiej – ówczesnej przedstawicielki grupy roboczej metalu International Council of Museums – Committe for Conservation (ICOM-CC Metal Working group), oraz Działu Konserwacji Muzealiów NMM. Najważniejszym celem było stworzenie platformy wymiany wiedzy i doświadczeń między specjalistami z różnych dziedzin związanych z konserwacją zabytków. Dziś seminarium jest jednym z niewielu wydarzeń w obszarze konserwacji oraz badań zabytków metalowych i łączonych o randze krajowej, skierowanym do szerokiego grona konserwatorów, muzealników, archeologów oraz pracowników naukowych.
Wybór abstraktów pod egidą zewnętrznej Rady Programowej
Podczas prac nad tegoroczną edycją organizatorzy po raz pierwszy zaprosili do współpracy zewnętrzną Radę Programową. W jej składzie znaleźli się: Dominik Dziadusz, dr Julio del Hoyo-Meléndez , dr hab. inż. Andrzej Miszczyk, prof. Politechniki Gdańskiej, Ryszard Bobrow oraz prof. dr hab. inż. Kazimierz Darowicki. Zadaniem członków Rady był wybór nadesłanych streszczeń oraz opiniowanie programu seminarium. Wszystkie streszczenia zostały zamieszczone w publikacji „Konserwacja obiektów metalowych i łączonych”, przygotowanej przez Dział Wydawnictw Muzealnych NMM.
19 października, Ośrodek Kultury Morskiej
Pierwszy dzień seminarium rozpoczął się od powitania uczestników przez dyrektorów obu muzeów: dr Roberta Domżała i dr hab. Jacka Friedricha. Program tego dnia obejmował następujące sesje tematyczne: Studium Przypadku, Metody Konserwacji, Materiały oraz Analiza, oraz Profilaktyka Konserwatorska. W ramach pierwszej sesji, moderowanej przez Dominika Dziadusza, wynikami swoich prac i badań podzielili się: Aleksandra Rowińska (Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie), Mateusz Biborski (Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego) i Andrzej Jastrzębiowski (Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu). Druga sesja, której moderatorem był dr hab. inż. Andrzej Miszczyk, obejmowała prezentacje dr hab. inż. Michała Szocińskiego (Politechnika Gdańska), Karola Żołędziowskiego (Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie) oraz dr hab. inż. Artura Zielińskiego (Politechnika Gdańska). Pierwszy dzień seminarium został zwieńczony wystąpieniem dr Anny Mistewicz (Muzeum Narodowe w Warszawie) oraz dr inż. Aleksandry Towarek (Uniwersytet Warszawski) w ramach sesji moderowanej przez Irenę Rodzik (Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku).
20 października, NOMUS
Drugi dzień seminarium rozpoczął się od powitania uczestników przez Mariolę Balińską, kuratorkę NOMUS, która przybliżyła historię Działu i jego kolekcje. Następnie Catia Viegas Wesołowska, Główna Konserwator MNG, opowiedziała o zagadnieniach konserwatorskich w ujęciu sztuki współczesnej. Gościem specjalnym tej części był Paul Mardikian (Terra Mare Conservation LLC), pełniący funkcję koordynatora grupy roboczej metalu ICOM-CC. Pan Mardikian wygłosił prezentację pt. „Challenges and Solutions for Conserving non-Separable Marine Archaeological Composite Objects”. Ze względu na różnicę czasową jego prelekcja odbyła się w formule online. Program drugiego dnia został podzielony na dwie sesje tematyczne: Studium Przypadku oraz Przyszłość Konserwacji. W ramach pierwszej sesji wystąpili: Joanna Koryciarz-Kitamikado (Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata) oraz Marcin Całka (Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie), następnie Michał Wróblewski (Monument Service), Aleksandra Trybuła (Muzeum Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem) oraz dr Dorota Grubba-Thiede (Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku). Ostatnia z prelekcji została poświęconą sylwetce dr hab. Aliny Tomaszewskiej-SZewczyk oraz jej dorobkowi w obszarze konserwacji i badań historycznych technik metalowych i łączonych.
World Cafe
Nowością w tegorocznym programie był tajemniczo brzmiący punkt: World Cafe. Jest to narzędzie aktywizujące, ułatwiające dyskusje w większej grupie osób. Uczestnicy mieli możliwość wymiany doświadczeń w obszarach takich jak: współpraca interdyscyplinarna, profilaktyka konserwatorska, seminaria, edukacja konserwatorów metali i obiektów łączonych w Polsce, wyzwania związane z wymianą wiedzy i dobrych praktyk w obszarze konserwacji oraz badań w Polsce i za granicą. Otwartość i swobodna atmosfera, w jakiej prowadzone były rozmowy, sprzyjały dzieleniu się wyzwaniami i trudnościami, z którymi spotykamy się w codziennej pracy. Wszystkie przemyślenia zostały spisane przez uczestników, a w niedalekiej przyszłości zostaną udostępnione przez Organizatorów. Ta część programu potwierdziła ogromną potrzebę rozmów dotyczących zagadnień związanych z konserwacją obiektów metalowych i łączonych między uczestnikami. W efekcie na platformie Facebook.com została założona grupa „Konserwatorzy zabytków Polska”. Zachęcamy do dołączenia do niej!
Podziękowania
Organizacja tegorocznej edycji nie byłaby możliwa bez połączenia wysiłków i zaangażowania zespołu, w skład którego weszli przedstawiciele działów ds. konserwacji zabytków oraz promocji obu muzeów, przy wsparciu Działów NMM: Wydawnictw Muzealnych, Dokumentacji oraz Administracji. Wśród zaangażowanych nie można nie wymienić następujących osób: Dagmara Bojar, Hanna Borkowska, Irena Rodzik, Katarzyna Schaefer-Rychel, Eugeniusz Panto, Piotr Felkier, Catia Viegas Wesołowska, Anna Żychska, Oliwia Szepietowska, Paulina Szwaj, przy wsparciu Marka Jankowskiego, Anny Ciemińskiej, Pawła Makowskiego, Radosława Paternogi, Pawła Jóźwiaka, Janusza Piwowarczyka, Zbigniewa Sobieraja oraz Adama Jurka. Dziękujemy Dyrekcji obu muzeów za pomoc w tworzeniu przestrzeni umożliwiającej wymianę wiedzy i doświadczeń w obszarze konserwacji obiektów metalowych oraz łączonych.
Szczególnie serdeczne podziękowania kierujemy do tegorocznych prelegentów za podzielenie się swoimi doświadczeniami i wyzwaniami w pracy, członkom Rady Programowej za wsparcie merytoryczne, a wszystkim uczestnikom seminarium za stworzenie atmosfery sprzyjającej dyskusjom i wymianie doświadczeń. Do zobaczenia w 2024 roku!