• Sala "Arsenał" w Spichlerzach na Ołowiance wyłączona ze zwiedzania do 12 maja 2024 ze względu na przygotowania do nowej wystawy czasowej
• Prom "Motława" ze względu na remont nabrzeża nie kursuje do odwołania
• Oddział Żuraw pozostaje zamknięty dla zwiedzających w związku z prowadzonymi pracami remontowymi - przeczytaj

Poszerzamy horyzonty! Lekcje, warsztaty, zwiedzanie i wiele więcej w Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku to dziewięć oddziałów o zróżnicowanym charakterze, zlokalizowanych nie tylko w Gdańsku, ale również w Gdyni, Tczewie, Helu i Kątach Rybackich. W ciągu najbliższych lat do grupy obiektów NMM dołączy dziesiąty oddział: budowane obecnie w Łebie Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego. Morskie dziedzictwo kulturowe i techniczne stanowi kanwę, wokół której budujemy nasze zbiory, tworzymy ekspozycje, prowadzimy badania naukowe i działalność edukacyjną. To właśnie upowszechnianie szeroko rozumianej wiedzy morskiej, kształtowanie postaw społecznych i inspirowanie rozwoju poprzez interaktywną dydaktykę leży u podstaw organizowanych przez Muzeum zajęć edukacyjnych dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

Dział Edukacji Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku to zespół tworzony przez osoby posiadające wykształcenie w różnorodnych dziedzinach, takich jak archeologia, historia, historia sztuki, geografia czy fizyka. Angażując nie tylko fachową wiedzę i umiejętności, ale również osobiste zainteresowania i pasje, edukatorzy NMM od lat realizują programy dydaktyczne, lekcje i warsztaty muzealne z wykorzystaniem innowacyjnych metod. Dzięki współpracy ze szkołami, nauczycielami, fundacjami edukacyjnymi i środowiskiem skupiającym osoby z niepełnosprawnościami, zajęcia są poddawane stałej aktualizacji pod względem potrzeb odbiorców. Spotkania z edukatorami mają charakter zarówno stałej oferty dla dzieci, młodzieży, seniorów i całych rodzin, jak również interaktywnej oprawy wydarzeń muzealnych.

Zajęcia edukacyjne NMM, przewidziane dla przedszkoli, szkół podstawowych, ponadpodstawowych i specjalnych, mają formę wykładu połączonego z wizytą na wystawie lub w jej wybranej części. W zależności od tematu zajęć wykorzystujemy pracę z kartami zadań, materiałami plastycznymi, zabawkami edukacyjnymi, zestawami doświadczalnymi, sprzętem nurkowym i ratowniczym oraz wydrukami 3D wybranych eksponatów. Z kolei warsztaty muzealne skierowane są do indywidualnych odbiorców: dzieci, rodziców i seniorów. Wśród proponowanych aktywności znajdują się zarówno zajęcia manualne, spacery miejskie, plenery malarskie, wycieczki, gry z zagadkami i aktywności na wystawach lub w terenie.

Oddziały w Gdańsku

Lekcje realizowane w Spichlerzach na Ołowiance są polem do popisu dla historyków, archeologów i historyków sztuki. To tu można zobaczyć zabytki wydobyte z dna morza, takie jak wraki średniowiecznych łodzi czy ładunek i wyposażenie z zatopionych statków. Na wystawach znajduje się broń i armaty z wraku XVII-wiecznego szwedzkiego okrętu „Solen” oraz marynarskie przedmioty codziennego użytku ze statku „General Carleton”. Całość wystawy w sposób przekrojowy ukazuje tematykę działalności człowieka na morzu – od wczesnego średniowiecza, poprzez epokę odkryć geograficznych, bitwy morskie, rozwój stoczni i portów, polskie statki handlowe i wojenne w dwudziestoleciu międzywojennym i po II wojnie światowej. Zwieńczeniem wystawy jest Galeria Morska – jedyna w Polsce tak bogata i różnorodna ekspozycja malarstwa marynistycznego. W Spichlerzach odbywają się m. in. lekcje „Jak cebulka wypłynęła z Gdańska” dla uczniów klas 0-3 oraz „W morskich zakamarkach”, „Bitwa pod Oliwą” i gra muzealna „Rejs przez wieki” dla klas starszych. Tegoroczną nowością są lekcje „Pocztówka z muzeum” skierowana do przedszkolaków.

Statek-muzeum „Sołdek” to unikatowy zabytek techniki okrętowej, jedyny rudowęglowiec z napędem parowym zachowany obecnie na świecie. Był pierwszym, prototypowym, pełnomorskim statkiem zbudowanym w Polsce po II wojnie światowej. Jest zabytkową konstrukcją z niespotykanym obecnie spawano-nitowanym kadłubem, pokładem typu szańcowego, czterema ładowniami, urządzeniami przeładunkowymi, pomieszczeniami dla załogi i kompletnie wyposażoną maszynownią. Pod swoim pokładem kryje opartą o współczesne media aranżację wystawienniczą: „Sołdek i jego czasy”, pozwalającą poznać historię polskiego budownictwa okrętowego oraz handlu morskiego w II połowie XX wieku. Jedna z najpopularniejszych lekcji odbywających się na statku to „Inspektorzy na starym parowcu” dla klas 1-6. Nowością wprowadzoną tej jesieni są zajęcia w formie gry terenowej „Gdzie ta keja, gdzie ten statek” dla klas 1-6.

Najstarszy z oddziałów NMM, XV-wieczny dźwig portowy znany jako Gdański Żuraw, pozostaje zamknięty dla zwiedzających na czas kompleksowego remontu i budowy nowej wystawy stałej. Niemniej, w ofercie edukacyjnej na bieżący rok szkolny pojawiły się lekcje związane z tym wyjątkowym zabytkiem. W sąsiadującym z nim Ośrodku Kultury Morskiej odbywają się zajęcia z cyklu „Żuraw-maszyna prosta a genialna”, podczas których uczniowie poprzez doświadczenia i samodzielne konstruowanie prostych mechanizmów zyskują praktyczną wiedzę o zasadach mechaniki i techniki.

Nowoczesny Ośrodek Kultury Morskiej jest oddziałem szczególnie popularnym wśród dzieci. To tu znajduje się interaktywna ekspozycja „Ludzie-statki-porty”, na której zarówno młodsi, jak i starsi, poprzez zabawę poznają m. in.: tajniki sterowania i dowodzenia morską jednostką, sposoby przeładunku towarów w porcie, sekrety podwodnych podróży batyskafem czy powstawania fal tsunami. Ośrodek to również bogata wystawa poświęcona etnologii morskiej, prezentująca unikatową kolekcję oryginalnych, tradycyjnych łodzi z różnych kultur świata, od weneckiej gondoli po dalekowschodni sampan. Dzięki zaawansowanemu wyposażeniu zajęcia edukacyjne odbywające się w OKM obejmują szeroki zakres tematów, od ekologii i fizyki, poprzez życie na statku i działanie portów, aż po zasady ewakuacji na morzu i alfabet Morse’a.

Oddziały w Tczewie

Centrum Konserwacji Wraków Statków to jedyny w Polsce tego typu obiekt, łączący pracownię konserwatorską, magazyn studyjny i przestrzeń wystawienniczą. Eksponowane są tu „wiszące łodzie”, a słynne polskie jachty: „Dal”, „Opty” i „Kumka IV” mogą być oglądane z góry dzięki konstrukcji antresoli. Centrum jest miejscem przeprowadzania doświadczeń związanych z właściwościami wody, rozszerzoną rzeczywistością, promieniowaniem X, konserwacją drewna i metalu. Do udziału w lekcjach muzealnych zapraszamy uczniów już od najmłodszych klas szkół podstawowych, którym proponujemy „Wyprawę po podwodne tajemnice”. Dla starszych roczników przygotowane zostały zajęcia z cyklu „Wodne eksperymenty”, „Wraki w królestwie Neptuna” oraz „Promieniowanie X – moc zastosowań” i gra muzealna „Wraki – wirtualnie i realnie”.

Sąsiadujące z CKWS Muzeum Wisły mieści się w zabytkowej fabryce zbudowanej w II poł. XIX wieku. Jak wskazuje nazwa obiektu, wystawy dedykowane są Wiśle – jej historii, różnorodności przyrodniczej i związanej z nią działalności człowieka. W Muzeum można zobaczyć m.in. przedmioty codziennego użytku pochodzące z wykopalisk archeologicznych na terenie Pomorza, zabytkowe łodzie, wśród których wyróżnia się ponad 10-metrowy bat – XX-wieczna łódź towarowo-pasażerska. Dzięki specjalnym stanowiskom poznajemy tu życie codzienne wiślanych flisaków, flisackie menu, sposoby uszczelniania łodzi i towarzyszące spławowi rzeczne przeszkody. W Muzeum Wisły odbywa się szereg zajęć dla najmłodszych dzieci; przedszkolaki wcielają się w role „Małych rybaków”, łapią „Wiatr w żagle” i poznają „Wisłę w legendach”. Dla uczniów szkół podstawowych przewidziane są m. in. lekcje z cyklu „Królowa polskich rzek” i „Wilkiem morskim być”.

Oddział w Kątach Rybackich

Aż trzy nowe tematy edukacyjne proponuje tej jesieni Muzeum Zalewu Wiślanego. Usytuowane wśród unikatowych przyrodniczo krajobrazów Zalewu Wiślanego, jest doskonałym miejscem dla spontanicznych lub zorganizowanych wypadów w celu poznania tradycyjnych metod budowy łodzi i sposobów połowów ryb. Dzięki zajęciom „Bądź eko!” młodzież nie tylko pogłębia swoją wiedzę z zakresu ochrony środowiska, ale również poznaje sposoby kreatywnego wykorzystania odpadów. „O sztuce budowania łodzi” to z kolei lekcje przybliżające tajniki tradycyjnego szkutnictwa wraz z prezentacją narzędzi. O tym zaś jak wyglądała dawniej praca rybaków nad Zalewem Wiślanym uczniowie dowiadują się dzięki zajęciom „Rybacka brać”.

Oddział w Gdyni

Zwiedzanie pokładów, maszynowni, kajut, salonu komendanta i innych zakamarków Statku-muzeum „Dar Pomorza” jest jedną z najpopularniejszych aktywności zarówno dla gości indywidualnych, jak i grup zorganizowanych odwiedzających Gdynię. Oprowadzanie po żaglowcu przez przewodników NMM pozwala poznać z bliska warunki życia zarówno marynarzy, jak i oficerów służących na żaglowcu w ubiegłych dziesięcioleciach. Zbudowany na początku XX wieku statek jest jednym z najcenniejszych zabytków polskiego dziedzictwa morskiego, a tym samych doskonałym miejscem zarówno dla młodszych, jak i starszych, do poznawania i pogłębiania wiedzy o polskiej historii, tradycji oraz marynarskich zwyczajach.

Oddział w Helu

Najdalej na północ wysunięty oddział NMM, Muzeum Rybołówstwa, mieści się w wyjątkowym miejscu – zarówno jeśli chodzi o budynek, jakim jest dawny ewangelicki kościół, jak i o geografię – z wieży Muzeum rozciąga się rozległy widok na Zatokę Pucką, port rybacki i miasto. Kolekcja zabytków prezentowanych w tym oddziale związana jest z kulturą kaszubskich rybaków. Na wystawach można oglądać łodzie, zapomniane przedmioty codziennego użytku, np. końskie „buty”, raki do chodzenia po lodzie lub sadze – pływające miniaturowe łódki dla węgorzy. Kolekcję uzupełniają marynistyczne obrazy, a nastrojowe XV-wieczne wnętrze subtelnie łączy się z nowoczesnym wystrojem i stanowiskami interaktywnymi – np. symulatorami kutra rybackiego i połowu ryb. W Muzeum odbywają się cykliczne zajęcia w ramach Programu dla Rodzin oraz wakacyjne warsztaty. Grupy zorganizowane mogą skorzystać z oprowadzania po wystawie.

Szczegółowe informacje o poszczególnych lekcjach tematycznych z podziałem na grupy wiekowe: www.nmm.pl/edukacja/lekcje-muzealne


Rezerwacje lekcji muzealnych i oprowadzań:

Oddziały w Gdańsku (Spichlerze na Ołowiance, Statek-muzeum „Sołdek”, Ośrodek Kultury Morskiej): edukacja@nmm.pl, tel. 58 329 87 33, tel. kom. 603 209 066.

Statek-muzeum „Dar Pomorza” (oprowadzania): zwiedzanie.dar.pomorza@nmm.pl

Muzeum Wisły oraz Centrum Konserwacji Wraków Statków w Tczewie: edukacja.ckws@nmm.pl , tel. 58 761 75 31

Muzeum Zalewu Wiślanego w Kątach Rybackich: m.zalewu@nmm.pl, tel. 55 247 87 77, tel. kom. 603 112 788.