Żegnamy „Sołdka”!

Statek-muzeum „Sołdek” – oddział Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku – zacumowany przy nabrzeżu wysypy Ołowianki, w sobotę 17 października 2020 roku zostanie odholowany do Gdańskiej Stoczni „Remontowej” im. J. Piłsudskiego S.A. na zaplanowany remont. Wróci w pełnej krasie i gotowy do organizacji nowej wystawy stałej w jego ładowniach. Działania te są możliwe dzięki projektowi „2 statki – wspólne morze. Sołdek i Vityaz: dziedzictwo morskie Polski i Rosji” oraz dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Okazja jedna na 10 lat

„Sołdek” zajmuje szczególne miejsce w gdańskim krajobrazie. Jest miejską ikoną, stałym elementem nabrzeża wyspy Ołowianki i jedną z najbardziej popularnych turystycznych atrakcji w regionie. Jednak raz na 10 lat musi popłynąć do stoczni i odbyć przegląd.

Tegoroczne kontrola oraz remont „Sołdka” rozpoczną się 17 października 2020 roku. Jako statek-muzeum ma on wyłączone silniki główne oraz układy napędowe, więc w sobotę zostanie odholowany przez dwa pchacze – „Nosorożca G-01” i „Nosorożca G-02” – do Gdańskiej Stoczni „Remontowej”, która wygrała ogłoszony przez Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku przetarg na remont „Sołdka”. Operacja rozpocznie się między 10:00 a 11:00 i potrwa około 3 godzin. Pożegnanie płynącego „Sołdka” będzie możliwe z nabrzeży rzeki Motławy, a na naszym muzealnym profilu na Facebooku dostępna będzie transmisja na żywo prosto z mostka kapitańskiego.

„Sołdek” jak nowy

Choć jak na swoje lata „Sołdek” jest w niezłej kondycji, a rosnąca z roku na rok frekwencja to najlepsze potwierdzenie jego popularności – nadszedł czas na renowację naszego „pływającego” oddziału! Podczas remontu planowana jest m.in. wymiana fragmentów blach poszycia, konstrukcji oraz nitów. Zostaną przeprowadzone także liczne prace konserwacyjno-malarskie nadwodnej części kadłuba, wykonana zostanie nowa instalacja elektryczna wewnątrz statku, a gruntowne malowanie i odświeżenie przejdą ładownie statku, pełniące na co dzień funkcję sal wystawowych. Planowany czas wykonywania prac w stoczni wynosi około czterech tygodni. Warto zaznaczyć, że to pierwszy tak duży remont „Sołdka” od 35 lat, czyli od chwili, kiedy został po raz pierwszy udostępniony do zwiedzania jako statek-muzeum. Po zakończonej renowacji jednostka wróci na swoje miejsce, ale na czas czynności związanych z organizacją nowej wystawy stałej, będzie wyłączona ze zwiedzania.

Wystawa o ludziach „Sołdka”

„Sołdek i jego czasy” to tytuł nowej wystawy stałej, która zostanie otwarta na wyremontowanym statku-muzeum. Opowiadać będzie o kwestiach związanych z historią polskiej techniki okrętowej, w szczególności o realiach politycznych, społecznych oraz gospodarczych w jakich powstawał statek i w jakich był eksploatowany. – To opowieść o ludziach związanych ze statkiem: konstruktorach, traserach, niterach, spawaczach, kapitanach, oficerach. – mówi dr Robert Domżał, dyrektor NMM – Chcieliśmy wprowadzić naszych gości w świat historycznego statku o napędzie parowym, z którym zawiązane są życiorysy i emocje wielu ludzi morza. Ważnym zabiegiem będzie uwydatnienie elementów konstrukcji statku poprzez odpowiednie ich podświetlenie wewnątrz oraz umożliwienie widzom bezpośredniego kontaktu z wybranymi eksponatami i zachęcenie do aktywnego poznawania wystawy za pomocą nowoczesnych środków multimedialnych. Otwarcie ekspozycji stałej na „Sołdku” planowanie jest we wrześniu 2021 r.

Niepełnosprawni i artyści

Ze względu na ograniczone możliwości poznania ekspozycji na „Sołdku” przez osoby niepełnosprawne, w ramach projektu planowane jest także stworzenie stanowiska multimedialnego w holu siedziby głównej muzeum, w Spichlerzach na Ołowiance, z widokiem na statek. Specjalne okulary 3D pozwolą osobom niepełnosprawnym odbyć wirtualną wycieczkę po ładowniach statku i wystawie stałej.

W ramach projektu w Gdańsku i w Kaliningradzie wiosną 2021 roku zostanie zorganizowany również plener artystyczny, co pozwoli grupom artystów z Polski i Rosji na twórcze spojrzenie na tożsamość i dziedzictwo regionu. Rezultatem pleneru będzie wystawa czasowa prac artystów pokazana w Narodowym Muzeum Morskim i Muzeum Światowego Oceanu w Kaliningradzie promująca kulturalną współpracę transgraniczną w regionie.

Dwa statki, jeden projekt

Remont oraz organizacja nowej wystawy stałej w ładowniach „Sołdka” są możliwe m.in. dzięki projektowi „2 statki – wspólne morze. Sołdek i Vityaz: dziedzictwo morskie Polski i Rosji”. Oprócz Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku w projekt zaangażowane są instytucje z Kaliningradu – Muzeum Światowego Oceanu oraz Bałtycki Federalny Uniwersytet im. Immanuela Kanta. Dwuletni projekt „2 statki – wspólne morze…” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Rosja 2014-2020. Całkowity koszt projektu to ponad 2 000 000 euro z czego Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku otrzyma dofinansowanie w wysokości powyżej 700 000 euro.

Głównym celem polsko-rosyjskiego projektu jest zachowanie dziedzictwa historycznego oraz promocja kultury lokalnej regionów transgranicznych, poprzez zachowanie statków: polskiego rudowęglowca „Sołdek” oraz jednostki naukowo-badawczej „Vityaz” – oddziału Muzeum Światowego Oceanu w Kaliningradzie. – Projekt „2 statki – wspólne morze…” jest ważny nie tylko ze względu na remont „Sołdka”, do którego zwiedzający i gdańszczanie mają ogromny sentyment – zaznacza dr Marcin Westphal, dyrektor NMM ds. merytorycznych – Prowadzimy ten projekt wspólnie z parterami z Kaliningradu, a głównym jego założeniem jest dualizm: zarówno na rosyjskiej jednostce „Vityaz”, jak i na naszym „Sołdku” będą prowadzone te same prace remontowe, zostanie też zorganizowana na obu jednostkach nowa wystawa stała, która ma promować wiedzę z zakresu żeglugi i transportu morskiego. Połączą nas także zaplanowane na wiosnę 2021 roku plenery artystyczne oraz wymiana doświadczeń i dobrych praktyk.

Projekt „2 statki – wspólne morze. Sołdek i Vityaz: dziedzictwo morskie Polski i Rosji” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Rosja 2014-2020 oraz dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Niniejszy artykuł został przygotowany przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej, w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Rosja 2014-2020. Odpowiedzialność za zawartość niniejszego artykułu leży wyłącznie po stronie Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku i nie może być w żadnym przypadku traktowana jako odzwierciedlenie stanowiska Unii Europejskiej, Instytucji Zarządzającej lub Wspólnego Sekretariatu Technicznego Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Rosja 2014-2020.