„Lux in tenebris. Światło w ciemnościach”

Zrekonstruowana latarnia morska, ognisko na plaży i prawdziwa morska katastrofa w trójwymiarze. Od 20 grudnia, zapraszamy na wystawę czasową „Lux in tenebris. Światło w ciemnościach”, do siedziby głównej Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, do Spichlerzy na Ołowiance.

Wystawa o dziejach latarnictwa morskiego oraz historii prawa nabrzeżnego została przygotowana przez Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku przy współpracy z Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku. Ekspozycja współfinansowana jest ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Za projekt aranżacji wystawy oraz jej realizację odpowiada Grzegorz Domowicz z firmy DADO s.c. Dakszewicz Domowicz z Gdańsk. Patronat nad wystawą objęło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Prezydent Miasta Gdańska, Paweł Adamowicz.

Ranga i współpraca
– Kończymy ten rok ważną i ciekawą wystawą o nietypowej tematyce. – mówi dyrektor Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, dr Jerzy Litwin – Przy jej realizacji współpracowaliśmy z wieloma instytucjami kultury w Polsce, m.in. z Muzeum Narodowym w Gdańsku, Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Narodowym w Warszawie, Muzeum Historycznym Miasta Gdańska, Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, Muzeum Archeologiczno – Historycznym w Elblągu oraz Archiwum Państwowym w Gdańsku. Dzięki temu na wystawie znalazły się oryginalne zabytki ilustrujące katastrofy morskie oraz dokumenty związane z przyznawaniem lub zakazem wykonywania prawa nadbrzeżnego. – dodaje dyrektor Jerzy Litwin.

Światło, które rozbłyska
Tytuł wystawy „Lux in tenebris” (pol. światło w ciemnościach) nawiązuje do fragmentu cytatu z Ewangelii św. Jana i w odniesieniu do narracji wystawy, może mieć podwójny kontekst. Światło zapalane w latarniach morskich, zapewniać ma żeglarzom bezpieczeństwo i ratunek, wskazuje właściwy kierunek. To samo światło, rozpalane na brzegu morskim przez złoczyńców, przynosiło śmierć, niewolę, utratę majątku oraz statku. Innowacyjnym rozwiązaniem jest podzielenie ekspozycji na dwie strefy: „światła dobrego” – latarnie morskie oraz „światła złego” – palonego na brzegach morskich w celu zmylenia żeglarzy, rozbicia statku i dokonania grabieży. Światło i ciemność, jasność i mrok, biel i czerń to dwa równorzędne, uzupełniające się motywy „Lux in tenebris”. Gra kontrastów świetnie się uzupełnia, i jednocześnie podkreśla dramaturgię wystawy.

Latarnie i prawo nadbrzeżne
Jednym z dominujących tematów wystawy czasowej „Lux in tenebris” jest historia i rola latarni morskich. Postęp techniczny, jaki dokonał się od momentu rozpalenia pierwszego ogniska na wybrzeżu morskim, aż po zastosowanie w latarniach światła elektrycznego to leitmotiv ekspozycji. Drugim wątkiem przewodnim jest prawo nadbrzeżne, które ewoluowało od bezlitosnego grabienia i mordowania rozbitków do zasady ratowania ludzkiego życia, statków i mienia.

Cezura czasowa
Granice czasowe, w jakich zaprezentowane są zagadnienia związane z historią prawa nadbrzeżnego na wystawie są płynne. Początek wyznacza V w. p.n.e., kiedy w prawie morskim Aten pojawiają się wzmianki o rozbitkach. Koniec to powstanie i działalność służb ratowniczych na przełomie XIX/XX w. W podobny sposób określono ramy czasowe dla problematyki związanej dziejami latarnictwa morskiego. Początkową cezurą jest III w. p.n.e. (budowa słynnych latarni w Aleksandrii i na Rodos), a końcową przełom XIX/XX w. kiedy zastosowano światło elektryczne w latarniach morskich. Zasięg terytorialny prezentowanych zagadnień odpowiada obszarowi działania Towarzystwa Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku organizującego ruch turystyczny w czterech latarniach morskich polskiego wybrzeża: Stilo, Rozewiu, Helu oraz Krynicy Morskiej.

Katastrofa w 3D
Oprócz tradycyjnych form muzealnych – eksponatów, cennych dokumentów oraz modeli statków, na wystawie „Lux in tenebris” ważną rolę odegrają nowoczesne formy prezentacji. Stanowiska interaktywne służyć mają np. do działań edukacyjnych, planowanych z okazji wystawy. Na ekranach wielkoformatowych wyświetlane będą realistyczne animacje. – Stereoskopowa animacja 3D pokaże walkę statku handlowego z żywiołem morskim. Zwiedzający, dzięki okularom 3D odniosą wrażenie, że są uczestnikami katastrofy morskiej. – opowiada kurator wystawy Wojciech Ronowski.

„Lux in tenebris. Światło w ciemnościach”
Spichlerze na Ołowiance 20.12.2014 – 29.05.2015.

Wstęp na wystawę w cenie biletu uprawniającego do zwiedzania Muzeum.

Wystawa Towarzystwa Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, zorganizowana we współpracy z Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku i współfinansowana jest ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Patronat honorowy – Prezydent Miasta Gdańska www.gdansk.pl.