„Porcelanowiec” – badania archeologiczne wraka F53.27

Wrak odkryła w 1965 roku załoga statku m/s „Czapla” Polskiego Ratownictwa Okrętowego. Rozpoznano wtedy obiekt zalegający na głębokości 16 metrów, o długości 25 metrów i szerokości 7 metrów, wystający do 1,5 metra nad dno. Centralne Muzeum Morskie (CMM) nie było jeszcze wtedy odpowiednio przygotowane do prowadzenia samodzielnych badań podwodnych. Wraka, oznaczonego w rejestrze CMM jako „W-2”, nie udawało się ponownie zlokalizować przez następne lata, z uwagi na nieprecyzyjnie (błędnie) podaną przez odkrywców pozycję stanowiska. Bezskuteczne próby podejmowały ekipy poszukiwawczo-badawcze CMM w latach 1979, 1983 i 1984. Ostatecznie obiekt ponownie zlokalizowano przy użyciu elektronicznego sprzętu hydroakustycznego w roku 2009. Dokonał tego Dywizjon Zabezpieczenia Hydrograficznego Marynarki Wojennej RP. Określenie „Porcelanowiec” odnosi się do zabytków ceramicznych (porcelana i fajans angielski Staffordshire), wydobytych z obiektu zaraz po jego pierwszym odkryciu, wstępnie datowanych na XVIII / XIX wiek.

Wrak stanowią, wystające ponad dno elementy drewnianej konstrukcji – pozostałości burt i części dennej jednostki oraz luźno zalegające wokół niej zabytki ruchome.

W trakcie prac badawczych, które trwają od 10 czerwca 2013 do 5 lipca 2013, planowane jest: wykonanie fotogrametrii stanowiska w celu stworzenia foto mozaiki stanowiska (fotograficzne odwzorowanie obiektu) oraz stworzenia trójwymiarowego (3D) modelu stanowiska podwodnego F53.27. Ponadto przewiduje się sporządzenie dokumentacji rysunkowej, fotograficznej oraz video stanowiska; pobranie prób drewna z konstrukcji wraka do badań dendrochronologicznych, w celu precyzyjnego określenia chronologii obiektu. W ramach obecnie prowadzonych prac badawczych pozyskano już kilkadziesiąt zabytków, w tym fragmenty naczyń fajansowych i porcelanowych oraz mosiężną tabakierę z inskrypcją.

Badania prowadzone są w ramach projektu „Inwentaryzacja wraka F53.27 „Porcelanowiec” z Zatoki Gdańskiej, nr 1447/13″, finansowanego ze środków MKiDN oraz CMM. Kierownikiem prac jest mgr Tomasz Bednarz z Działu Badań Podwodnych CMM.