m.s. Piłsudski – polski Titanic
Słynny polski statek pasażerski jest tematem wystawy czasowej w głównej siedzibie CMM – w Spichlerzach na Ołowiance. Ekspozycja, przygotowana z okazji przypadającej w dniu 26 listopada 2009 roku 70. rocznicy zatonięcia m.s. Piłsudski, opowiada historię, wpierw transatlantyku kursującego między Gdynią a Nowym Jorkiem, później transportowca militarnego, który na początku służby wojennej zatonął z niewyjaśnionych przyczyn u wybrzeży Anglii.
Wystawa, nad którą patronat objął Marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, dostarcza informacji o początkach morskiej żeglugi pasażerskiej po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, prezentuje sylwetki ludzi związanych z Piłsudskim: m.in. kpt. ż.w. Mamerta Stankiewicza – dowódcę statku, który nie przeżył jego katastrofy, starszego oficera Karola O. Borchardta i lekarza Stefana Michalaka. Na wystawie obejrzeć też można model m.s. Piłsudski, wykonany w skali 1:130 w stoczni Monfalcone, gdzie transatlantyk został zbudowany, a także zapoznać się z listą uratowanych członków załogi. Wyjątkową atrakcją dla zwiedzających będą eksponaty ze zbiorów CMM jak koło ratunkowe znalezione na brzegu Morza Północnego rok po zatonięciu statku przez żołnierzy Dywizji gen. Stanisława Maczka, a przekazane Muzeum przez Polskie Linie Oceaniczne, czy pled z emblematem przedsiębiorstwa żeglugowego Gdynia-Ameryka Linie (GAL) ofiarowany przez marynarza, który ocalał w katastrofie. Ekspozycję wzbogacają wydobyte z wraka statku zabytki – bulaj i talerz, a także liczne pamiątki zebrane przez m.s. Piłsudski Society z Wielkiej Brytanii. Wśród nich jest między innymi mydełko, komplet kart do gry z wizerunkiem statku m.s. Piłsudski, popielniczka firmowa GAL, tabliczka informacyjna z liniowca. Kolekcję, w której znalazły się również liczne kolorowe broszury, dokumenty, rachunki, weksle, telegramy, listy, a nawet przykładowe menu, przekazała CMM w darze Pani Frances Mary Oborski – wdowa po wieloletnim wiceprezesie Towarzystwa, Konsulu Honorowym RP Mike’u Oborskim.
Temat tragicznych losów jednego z najnowocześniejszych w owych czasach liniowców (miał m.in. kryty basen na jednym z pokładów) wciąż jest żywy. Wrakiem zainteresowali się nurkowie z Polskiego Klubu Płetwonurków „Waleń” z Londynu, którzy latem tego roku przeprowadzili eksplorację szczątków statku. Ekspedycja na spoczywający na głębokości 30 metrów, 50 kilometrów od wschodnich wybrzeży Wielkiej Brytanii wrak była nie lada wyzwaniem dla Polaków. Sporządzono dokumentację, ale próba ustalenia, dlaczego Piłsudski zatonął, nie powiodła się. Delegacja z londyńskiego klubu, która przybędzie do Gdańska na wernisaż, przekaże do zbioru zabytków CMM wydobyty w czasie wyprawy iluminator. Z badań podwodnych na wraku powstał natomiast film, który w formie projekcji multimedialnej można obejrzeć w czasie zwiedzania niniejszej wystawy. M.s. Piłsudski – duma polskiej floty okresu międzywojennego – miał ponad 160 metrów długości i szerokość ponad 21,5 metra. Na 7 pokładach mógł pomieścić prawie 800 pasażerów i 350 członków załogi. Miejmy nadzieję, że tajemnicze okoliczności jego zatonięcia doczekają wyjaśnienia…